NÜFUS CÜZDANI

Kişinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunu ve nüfus aile kütüklerine kayıtlı bulunduğunu kanıtlayan resmi belgedir.

Yurt içinde nüfus cüzdanı ile başvuru yapılması halinde cüzdan seri numarası sistemdeki bilgilerle aynı ise müracaat edilen her nüfus müdürlüğünden nüfus cüzdanı alınması mümkündür. Nüfus cüzdanının kaybedilmesi halinde ise nüfus cüzdanı talepleri yerleşim yeri veya diğer adresin bulunduğu nüfus müdürlüğüne yapılır.

Yurt dışında ise dış temsilciliklerimiz tarafından düzenlenerek onaylanan nüfus cüzdanı talep belgesi ile nüfus cüzdanı verilir.

Nüfus cüzdanı talebinde bulunan ilgiliden nüfus müdürlüğünce veya Dış temsilcilikçe son altı ay içerisinde çekilmiş iki adet vesikalık fotoğraf istenir.

Nüfus cüzdanı ergin olanların kendilerine, ergin olmayanların ise veli, vasi veya resmi vekillik belgesi ibraz edenlere imza karşılığında verilir.

Kaybedilen eski nüfus cüzdanları yeni nüfus cüzdanı alımı ile birlikte hukuken geçersiz hale gelmektedir.

Bakanlığımızca Kimlik Paylaşım Sistemi içerisinde yer alan nüfus cüzdanı doğrulama servisinden kayıp nüfus cüzdanı sorgulaması veya kimlik doğrulama işlemlerinin yapılması uygulaması ile de nüfus cüzdanı kaybedenlerin herhangi bir olumsuzluk yaşamaması amaçlanmıştır.

NÜFUS CÜZDANI ÖRNEĞİ

Nüfus cüzdanlarının bir örneği, okul veya daire gibi resmi yerlerde çıkarılıp onaylanarak dosyalarında saklanabilirse de asılları hiçbir surette alıkonulamaz. (1587 Sayılı Nüfus Kanunu - Madde 57)

NÜFUS VE ULUSLARARASI AİLE CÜZDANLARI

Nüfus Cüzdanı Düzenlenebilmesi İçin;

İlgilinin oturduğu yer muhtarlığı veya çalıştığı resmi kurum tarafından onaylanan "nüfus cüzdanı talep belgesini" oturduğu yer ilçe nüfus müdürlüğüne ibraz etmesi gerekir.

Uluslararası Aile Cüzdanı Düzenlenebilmesi İçin;

İlgilinin oturduğu yer muhtarlığı veya çalıştığı resmi kurum tarafından onaylanan "uluslararası aile cüzdanı talep belgesini" oturduğu yer ilçe nüfus müdürlüğüne ibraz etmesi gerekir.

Nüfus ve uluslararası aile cüzdanı değerli kâğıtlar kapsamı içerisinde yer almaktadır. Nüfus cüzdanı renkleri itibarıyla kadın ve erkek olmak üzere ikiye ayrılır.

Nüfus ve uluslararası aile cüzdanlarının biçimleri, içerikleri, renkleri ve baskı örnekleri İçişleri Bakanlığınca saptanır.

Cüzdanların Hukuki Maliyetleri:

1- Nüfus cüzdanı; kişinin Türk Vatandaşı olduğunu kanıtlayan resmi bir belgedir. 

2- Uluslararası aile cüzdanı; Uluslararası Kişi Halleri Komisyonu tarafından düzenlenen çok dilli belgedir.

Belge Zorunluluğu:

Nüfus Cüzdanının nüfus aile kütüğü kayıtlarına, bu kayıtlardan çıkartılan nüfus kayıt örneğine veya doğum tutanağına dayanılarak düzenlenmesi zorunludur. Düzenleme tarihi itibariyle altı ayı geçen nüfus kayıt örnekleri hukuken geçerli değildir.

Nüfus Cüzdanının Alıkonulmaması:

Herhangi bir işlem nedeniyle ibraz edilen nüfus cüzdanı 1587 Sayılı Nüfus Kanununun 57. Maddesi gereğince, resmi daire ve kuruluşlar tarafından alıkonulamaz

Nüfus Cüzdanı Örneği:

Nüfus cüzdanı örneği, örneği talep eden resmi daire veya noter tarafından aslına uygun olarak düzenlenerek onaylanır.

Görev ve Yükümlülük:

1- Nüfus aile kütüklerine kayıtlı bulunan her Türk Vatandaşına 'nüfus cüzdanı' verilmesinde, nüfus müdürlükleri ve başkonsolosluklarımız görevlidir.

Düzenlenen nüfus cüzdanlarının reşit olanların bizzat kendileri veya resmi vekilleri küçüklerin ise ana, baba, veli veya vasileri almakla yükümlüdür.

Nüfus Cüzdanlarının Düzenleme Nedenleri :

Nüfus cüzdanları, başvuru nedenlerine uygun olarak düzenlenir.

Bu nedenler:

1- Doğum,

2- Yeniden (yeniden kayıt),

3- Kayıp,

4- Yenileme,

5- Değiştirme Olmak üzere beş çeşittir.

Doğum Nedeniyle Nüfus Cüzdanı Düzenlenmesi:

Doğum olayı üzerine nüfus müdürlüğüne yapılan bildirimin, doğum tutanağına geçirilmesi, daha sonra nüfus aile kütüklerine tescil edilmesi sonucunda çocuk adına nüfus cüzdanı düzenlenir.

İlgililer talep etmedikleri sürece 15 yaşından küçüklerin nüfus cüzdanına fotoğraf yapıştırılmaz.

Doğum Nedeniyle Düzenlenen Nüfus Cüzdanının İlgiliye Verilmesi:

1. Doğum bildirimi yerli olarak kayıtlı (İlgilinin ikamet ettiği yer nüfus aile kütüğüne kayıtlı olması) bulunulan yer nüfus müdürlüğüne yapılmış ise; doğum tutanağı nüfus aile kütüğüne tescil edilir ve düzenlenen nüfus cüzdanı imza karşılığında ilgiliye teslim edilir.

2. Doğum bildirimi yurt içinde misafir nüfus (İlgilinin nüfus aile kütüğüne kayıtlı olduğu ilçede ikamet etmemesi) durumunda bulunulan yer nüfus müdürlüğüne veya yurt dışında konsolosluğumuza yapılmış ise; düzenlenen doğum tutanağı nüfus aile kütüğüne tescil edilmek üzere ilgili nüfus müdürlüğüne gönderilir. Tescil işleminden sonra müracaat edilen nüfus müdürlüğüne veya konsolosluğumuza iade edilen doğum tutanağına dayanılarak düzenlenen nüfus cüzdanı imza karşılığında ilgiliye teslim edilir.

Yeniden Kayıt Nedeniyle Nüfus Cüzdanı Düzenlenmesi:

18 yaşını tamamlamış olan ve nüfus aile kütüklerinde kaydı bulunmayanlar hakkında yapılan “saklı nüfus' işlemi sonucunda Türk Vatandaşı olduğu anlaşılan veya bir yabancının Türk Vatandaşlığına alınması nedeniyle nüfus cüzdan düzenlenir.

Yeniden Kayıt Nedeniyle Düzenlenen Nüfus Cüzdanının İlgiliye Verilmesi:

1. Saklı nüfus işlemi saklının nüfusa kayıt edileceği hane halkının yerli olarak kayıtlı bulundukları yer nüfus müdürlüğü tarafından yapılmış ise; önceden düzenlenen doğum tutanağı nüfus aile kütüğüne tescil edilir ve düzenlenen nüfus cüzdanı imza karşılığında ilgiliye teslim edilir.

2. Saklı nüfus işlemi saklının misafir durumunda bulunulan yer nüfus müdürlüğü tarafından yapılmış ise; doğum tutanağı nüfus aile kütüğüne tescil edilmek üzere ilgili nüfus müdürlüğüne gönderilir. Tescil işleminden sonra iade edilen doğum tutanağına dayanılarak düzenlenen nüfus cüzdan imza karşılığında ilgiliye teslim edilir.

Kayıp Nedeniyle Nüfus Cüzdan Düzenlenmesi:

Kayıp olan, çalınan veya seri ve numarası okunamayan nüfus cüzdanlarının yerine nüfus cüzdanı düzenlenir.

Kayıp Nedeniyle Düzenlenen Nüfus Cüzdanlarının İlgililere Verilmesi:

Kayıp nedeniyle nüfus cüzdanı almak üzere ilgili kişi; mahalle - köy muhtarı, çalıştığı resmi kurum amirliği tarafından tasdik edilen fotoğraflı (fotoğrafların son altı ay içinde çekilmiş olması gerekir) nüfus cüzdanı kayıp ve değiştirme belgesi ile belgedeki fotoğrafın aynısı 1 adet fotoğrafla birlikte ikamet ettiği yer nüfus müdürlüğüne müracaat eder. Fotokopi veya bilgisayar ortamında çoğaltılan fotoğraflar kabul edilmez.

Nüfus cüzdanı talebinde bulunan kişi yerli ise; anında düzenlenen nüfus cüzdan imza karşılığında ilgiliye teslim edilir.

Nüfus cüzdanı talebinde bulunan kişi misafir nüfus durumunda ise; ilgilinin nüfusa kayıtlı olduğu yer nüfus müdürlüğünden getirtilen nüfus kayıt örneğine dayanılarak düzenlenen nüfus cüzdanı imza karşılığında ilgiliye teslim edilir.

Yenileme Nedeniyle Nüfus Cüzdan Düzenlenmesi:

Hasara uğrayan, yırtılan ve kullanılamaz durumda olan ancak seri ve numarası okunabilen nüfus cüzdanı alınarak yerine nüfus cüzdanı düzenlenir.

Yenileme nedeniyle nüfus cüzdanı verilirken kayıp nedeniyle nüfus cüzdanı düzenlemesindeki işlemler yapılır. Ancak ilgilinin elindeki nüfus cüzdanı geri alınır.

Değiştirme Nedeniyle Nüfus Cüzdan Düzenlenmesi:

Nüfus cüzdanı 15 yaşına kadar fotoğrafsız kullanılabilir. l5 yaşını doldurmuş olanlara fotoğraflı nüfus cüzdanı düzenlenir. Ayrıca ad, soyad, doğum tarihi gibi kişisel hal değişikliği ile evlenme, boşanma gibi medeni hal değişikliği sonucunda nüfus cüzdanı düzenlenir.

İlgilinin kişisel veya medeni hal değişikliği nüfus aile kütüğüne işlendikten sonra kayıp nedeniyle nüfus cüzdanı düzenlenmesindeki işlemler yapılır. Ancak ilgilinin elindeki nüfus cüzdanı geri alınır.

ULUSLARARASI AİLE CÜZDANI VE DÜZENLEME YÖNTEMİ

Uluslararası aile cüzdanı, bir aileyi oluşturan eş ve çocukların Türk Vatandaşı olduklarını kanıtlayan ve kimlik belgelerini kapsayan resmi bir belgedir.

Uluslararası Kişi Halleri Komisyonu tarafından hazırlanıp komisyona üye devletlerce kabul edilen örneğe uygun olarak düzenlenmiş olan uluslararası aile cüzdanı uluslararası ve ulusal değere sahip çok dilli bir belgedir.

Düzenleme Nedenleri

1-Evlenme, 

2-Evlenme akdi yapıldığı halde uluslararası aile cüzdanı alınmamış olması, 

3-Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlığının kazanılması,

4-Uluslararası aile cüzdanının kayıp olması, çalınması veya yıpranması, 

5- Evli kadının önceki soyadını kullanmak istemesi durumlarında düzenlenir.

Evlenme Nedeniyle Uluslararası Aile Cüzdan Düzenlenmesi:

Uluslararası aile cüzdanı evlenme anında evlenmeyi yapan evlendirme memuru tarafından düzenlenir ve eşlere imza karşılığında teslim edilir.

Evlenme Akdi Yapıldığı Halde Uluslararası Aile Cüzdanı Alınmamış Olması:

Evlenme akdi daha önce yapıldığı halde uluslararası aile cüzdan almamış olanlara müracaatları üzerine uluslararası aile cüzdanı düzenlenir.

Uluslararası aile cüzdan isteminde bulunan ilgili kişi; mahalle veya köy muhtarı veya çalıştığı resmi daire veya kurum amirliği tarafından tasdik edilen fotoğraflı belge ile kendisine ve eşine ait birer adet fotoğrafla ikamet ettiği yer nüfus müdürlüğüne müracaat eder.

1- Bildirim yerli nüfus müdürlüğüne yapılmış ise; uluslararası aile cüzdanı anında düzenlenir ve imza karşılığında ilgiliye teslim edilir.

2- Uluslararası aile cüzdanı istemi misafir nüfus durumunda bulunulan yer nüfus müdürlüğüne veya yurt dışında konsolosluğumuza yapılmış ise; nüfusa kayıt olunan yer nüfus müdürlüğünden getirtilen aile nüfus kayıt örneğine dayanılarak düzenlenen uluslararası aile cüzdanı imza karşılığında ilgiliye teslim edilir.

Türk Vatandaşlığına Alınanlara Uluslararası Aile Cüzdan Düzenlenmesi: 

Türk Vatandaşlığına alınan kişilerden nüfus aile kütüğüne evli olarak işlemleri yapılan iftlerin, nüfus aile kütüğündeki bilgilerine dayanılarak uluslararası aile cüzdanı düzenlenir ve imza karşılığında teslim edilir.

Yeni düzenleme ile Türk erkeği ile evlenen yabancı uyruklu kadın üç yıllık bekleme süresinde evlilik devam etmesi halinde vatandaşlığa alınır.

Kayıp ve Yıpranma Nedeniyle Uluslararası Aile Cüzdan Düzenlenmesi:

Uluslararası aile cüzdanının kayıp olması veya yıpranması sonucunda kullanılmayacak duruma gelmesi nedeniyle uluslararası aile cüzdanı düzenlenir. Kayıp ve yıpranma nedeniyle uluslararası aile cüzdanı düzenlenmesinde yukarıda belirtilen işlemler uygulanır. Ancak yıpranma durumunda ilgilinin elindeki uluslararası aile cüzdanı geri alınır.

Evli Kadının Önceki Soyadını Kullanması

Nüfus müdürlüğüne yaptığı yazılı müracaat ile önceki soyadını kullanmak isteyen kadının önceki soyadı yazılmak üzere uluslararası aile cüzdanı düzenlenir. Bu durumda yukarıda belirtilen işlemler uygulanır. Ancak ilgilinin elindeki nüfus cüzdanı geri alınır.

Uluslararası Aile Cüzdanına Bilgilerin İşlenmesi

Eşlerin çocukları olması veya eş ve çocukların bilgilerinde değişiklik olması halinde; nüfus müdürlüğüne yapılan müracaat üzerine uluslararası aile cüzdanında gerekli düzeltmeler ve eklemeler yapılır.

GENEL HÜKÜMLER

Nüfus ve Uluslararası Aile Cüzdanı Üzerinde Tahrifat Yapılması 

Nüfus ve uluslararası aile cüzdan üzerinde silinti ve tahrifat yapılamaz. Bu durumdan cüzdan sahibi sorumlu tutularak Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur.

Para Cezası Verilmesi: 1587 Sayılı Nüfus Kanunun 52. maddesi (Değişik:20/03/2003-4826/4. md.) gereğince: 

a) Nüfus ve kişisel hal olaylarını bildirmekle görevli olup, bu görevlerini Kanunda belirtilen süreler içinde yerine getirmeyen kamu görevlisine, fiil başka suç olursa bile, o yer Nüfus müdürlüğünün teklifi üzerine mahalli mülki idare amirinin veya yetki devri almış ise nüfus müdürünün kararıyla para cezası uygulanır.

b) Nüfus ve kişisel hal olaylarını kanunda belirtilen süre içinde yerine getirmeyen, nüfus ve aile cüzdanlarını kaybedenler ile nüfus cüzdanlarının geçerlilik süresinin son bulmasından itibaren 2 ay içinde bu cüzdanlarını değiştirmeyen kişilere veya bu durumdaki küçüklerin veli veya vasilerine, yurt içinde nüfus müdürlerinin teklifi ile mülki idare amirlerince, yetki devri almışlar ise nüfus müdürlerince, Türkiye başkonsoloslarınca para cezası uygulanır.

Bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen vatandaşlara ve Kamu Görevlilerine de para cezası uygulanır.

Yapılan İşlemlerle İlgili İtirazın:

1- Yurt içinde; yetkili idare mahkemesine,

2- Yurt dışında cezayı takdir ve tahsil eden dış temsilciliğimiz kanalıyla Tebliğ tarihini yedi gün içinde yapılması gerekir.

3- Para cezalarına karşı ilgililerin yapacakları itiraz idarece yürütülen işlemleri durdurmaz.

NÜFUS OLAYLARI

Doğum:

- Her doğum olayının, doğumun olduğu tarihten başlayarak yurt içinde otuz gün içinde nüfus memuruna, yurt dışında altmış gün içinde Başkonsolosluklara bildirilmesi zorunludur.

- Doğumları baba, yoksa veya kısıtlı, tutuklu, hasta ve herhangi mecburi bir sebeple orada bulunmazsa ana, veli veya vasisi bildirmekle yükümlüdür.

- Resmi vekiller de açıkça yetkili olmak kaydıyla müvekkilleri adına bildirimde bulunabilirler.

Bildirim Şekli:

Doğum olayı nüfus memuruna sözlü olarak bildirilir. Bildirim sırasında çocuğun baba ve anasının nüfus cüzdanı veya nüfus kayıt örneği ile varsa doğuma ait resmi belge ve raporlar memura verilir. Memur bu belgeleri inceler ve bildirimin doğruluğunu ve Kanuni süre içinde yapılıp yapılmadığını saptadıktan sonra, doğum bildirimini düzenler.

BİR AYLIKTAN BÜYÜK ALTI YAŞINDAN KÜÇÜK ÇOCUKLARIN BİLDİRİMİ

Bir aylıktan büyük, altı (altı yaş dâhil) yaşından küçük çocukların tescili için yapılan bildirimlerde nüfus memuru doğum tutanağı tutar. Ayrı bir kâğıda beyanda bulunan bildirim süresini geçirmesi konusunda savunmasını alır ve imzalatır. Bundan sonra çocuğun nüfusa geçirilmesine bir engel bulunmadığı takdirde, valilik veya kaymakam onayına sunar.

Valilik veya kaymakamlarca yapılan açıklama yeterli bulunduğu ve ayrıca beyanın doğruluğu hakkında bir soruşturma yapılmasına gerek görülmediği takdirde tutanak onaylanarak aile kütüklerine tescili için nüfus müdürlüğüne verilir.

YEDİ İLE ONSEKİZ YAŞ ARASINDAKİ ÇOCUKLARIN BİLDİRİMİ

Altı yaşından büyük, on sekiz yaşından küçük çocuklara ait bildirim yapılırken yaş tespiti için çocuğun bildirim yapılan nüfus müdürlüğüne getirilmesi gereklidir.

Memur çocuğu gördükten ve ilgilinin ifadesini ayrıca bir kâğıda alıp imzalattıktan sonra beyanı tutanağa geçirir. Ancak doğum tarihi sütununu doldurmaz.

Yaş tespit komisyonunca çocuğun yaşı tahsis edildikten sonra, tutanağın doğum tarihi sütunu doldurulur.

Eğer doğum hastanede ve doğumevi gibi sağlık kuruluşlarında veya cezaevi gibi resmi kurumlarda meydana gelmiş ve doğum tarihleri bu kuruluşlarca, kayıtlarına dayanılarak verilmiş resmi bir belgede belirtilmiş ise, belgedeki doğum tarihi esas alınır, yaş tespiti işlemleri yapılmaz.

Yaş tespiti işlemi bittikten sonra çocuğun nüfusa geçirilmesine bir engel bulunmadığı taktirde, doğum bildirimi valilik veya kaymakamlığın onayına sunulur.

Valilik veya kaymakamlarca yapılan açıklama yeterli bulunduğu ve ayrıca beyanın doğruluğu hakkında bir soruşturma yapılmasına gerek görülmediği takdirde bildirim onaylanarak kütüğe geçirilmek üzere nüfus müdürlüğüne verilir.

EVLENME EHLİYETİ VE ŞARTLARI

Ergin olan, 18 yaşını doldurmuş olup, kısıtlı olmayan ve ayırt etme gücüne sahip olan her kişi kendi iradesi ile evlenebilir.

a. 17 yaşını doldurmuş olan kadın ve erkek yasal temsilcisi izni ile evlenebilir.

b. 16 yaşını doldurmuş olan kadın ve erkek hakimin izni ile evlenebilir.

c. Ayırt etme gücüne sahip olmayanlar evlenemezler.

d. Kısıtlı, yasal temsilcisinin izni olmadan evlenemez.

EVLENMEYE MÜRACAAT

Birbirleriyle evlenmeye karar vermiş olan kadın ve erkeğin oturdukları yer evlendirme müracaat etmeleri esastır.

Ancak, evleneceklerin ayrı illerde bulunması veya birinin yurtdışında olması gibi hallerde ayrı ayrı müracaat da mümkündür. Bu halde, müracaatı alan evlendirme memurlukları derhal karşılıkla olarak birbirlerine bilgi verirler.

Her iki evlendirme memurluğunda evlenmeye esas olacak belgeler tamamlanır ve bir dosyada birleştirilmek üzere evlenme akdinin yapılacağı yer evlendirme memurluğuna gönderilir.

EVLENME DOSYASINDA BULUNACAK BELGELER;

1- Evlenme beyannamesi (fotoğraflı)

2- Nüfus cüzdanı örneği

3- Nüfus kayıt örneği

4- Önceki evliliğin sona erdiğini gösteren belge

5- Evlenme ehliyet belgesi

6- Evlenecek kişi küçük veya kısıtlı ise yasal temsilcisinin yazılı izin belgesi

7- Hâkimin evlenmeye izin verdiğine ilişkin karar

8- Sağlık raporu

9- Vesikalık fotoğraf

EVLENMENİN NÜFUS İDARESİNE BİLDİRİLMESİ VE AİLE KÜTÜKLERİNE TESCİLİ

Medeni Kanun hükümlerine göre evlenme akdini yapanlar, akdin yapıldığı tarihten başlayarak on gün içinde örneğine uygun evlenme bildirimini düzenleyerek o yer nüfus müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler.

Yurt dışında Başkonsolosluklarımız kanuni yetkileri içinde yaptıkları evlenmeleri ilgililerin aile kütüklerine işlenmek üzere evlenmenin yapıldığı tarihten başlayarak bir ay içinde örneğine uygun evlenme bildirimini düzenleyerek ilgili nüfus müdürlüğüne göndermekle yükümlüdürler.

Nüfus idarelerine gönderilen evlenme bildirimleri üzerine mevzuata göre gerekli işlem yapılır.